Lozan Mübadilleri Vakfı, Yunanistan Azınlık Grupları Araştırma Merkezi, Yunanistan Küçük Asya Araştırma Merkezi ve Namık Kemal Üniversitesi Rektörlüğü (NKÜ) paydaşlığında Tekirdağ Kent Konseyi Toplantı Salonu’nda düzenlenen toplantıda; Tekirdağ Büyükşehir Belediye Başkanı Kadir Albayrak, Tekirdağ Büyükşehir Belediyesi Genel Sekreter Yardımcısı Prof. Dr. Tamer Dodurka, Lozan Mübadilleri Vakfı Genel Sekreteri Sefer Güvenç, Balkan Araştırmaları Uygulama ve Araştırma Merkezi Müdürü Öğretim Görevlisi Nuran Koltuk, Yıldız Teknik Üniversitesi Siyaset Bilimi ve Uluslararası İlişkiler Bölümü Öğretim Görevlisi Prof. Dr. Elçin Macar ve Tekirdağ Büyükşehir Belediyesi Kent Konseyi Başkanı Mehmet Ali Işıkgör birer konuşma yaptı.

İki ülke arasında, insanlık dramı yaşanmıştır

Düzenlenen basın toplantısında açılış konuşmasını, Tekirdağ Büyükşehir Belediyesi Kültür ve Sosyal İşler Dairesi Başkanı Ahmet Poyraz yaptı. Sempozyum ile ilgili bilgiler veren Poyraz’ın ardından kürsüye, Tekirdağ Büyükşehir Belediye Başkanı Kadir Albayrak geldi. Albayrak, yaptığı konuşmada “Uluslararası Lozan Mübadelesi Sempozyumu, 30 Ocak-01 Şubat tarihlerinde gerçekleşecek. Lozan Anlaşması’ndan sonra, Türkiye ile Yunanistan arasında bir nevi insanlık dramı yaşanmıştır. Bu dönemde en çok sıkıntı çeken yerlerden biri de Tekirdağ Limanı olmuştur. Düzenlenecek olan bu sempozyum ile bizler, yaşananları bilimsel bir şekilde ortaya koyup vatandaşlarımızın bilgisine sunmayı düşünüyoruz. Mübadelede çekilen sıkıntılar ve mübadelenin ana esasları, bu çalışma ile detaylandırılacak. Bu çalışmada emeği geçen herkese teşekkür ediyorum.” dedi.

Tekirdağ olarak ışık sağlayabileceğiz

Düzenlenen basın toplantısında, Tekirdağ Büyükşehir Belediyesi Genel Sekreter Yardımcısı Prof. Dr. Tamer Dodurka da bir konuşma yaptı. Dodurka “30 Ocak 1923’te Lozan Anlaşması’nın devamı olarak imzalanan mübadele anlaşmasıyla, yaklaşık 1 milyon 200 bin Hristiyan ve 355 bin Müslüman, Yunanistan ile Türkiye arasında zorunlu olarak yer değiştirmiştir. Bu değişimden en fazla etkilenen illerden bir tanesi, Başkanımızın da ifade ettiği gibi Tekirdağ’dır. O dönemin nüfusunu da göz önünde bulundurursak, yaklaşık 40-50 bin kadar mübadil gelerek bu bölgenin sosyal ve kültürel yaşamını ciddi bir şekilde etkilemiş ve oluşturmuştur. 1990’lı yıllara kadar mübadele, gerek siyasetçiler gerek diplomatlar tarafından genellikle başarılı bir proje olarak görülmüştür. 1990’lı yıllarda, Oxford Üniversitesi’nden Prof. Renee Hirschon’un yaptığı sempozyumu takiben tarihçiler, mübadeleye eleştirel gözle bakmaya başlamışlardır. O döneme kadar Türk tarihçileri için de mübadele bir dipnot olmaktan öteye geçememiştir. İlerleyen dönemde Lozan Mübadilleri Vakfı Başkanlığı’nda Türkiye’de sempozyumlar yapılmıştır. Yapılan sempozyumlarla tarihçilerimiz konuya daha duyarlı hale gelmiştir. Fakat yapılan sempozyumlarda mübadele tarihinde çok önemli bir konumda yer almasına rağmen Tekirdağ’ın adı geçmemiştir. Bizler de öncelikle bu boşluğu doldurmak amacıyla bu sempozyumu düzenlemeye karar verdik. Daha geniş bir perspektif ile bakarsak sempozyum, üzerinden 94 yıl geçmiş bir olayın sözlü tarihin kaybolmaya yüz tutmuş olmasıyla aktarılan bilgilerin yanlış aktarılmasının önüne geçip belgeleri kayıt altına alarak, tarihin gelecek nesillere sağlıklı bir biçimde aktarılmasına yardımcı olacaktır. Bu toplantıları ne kadar sık yaparsak, mübadele tarihine Tekirdağ olarak o kadar ışık sağlayabileceğiz.” dedi.

Konuşmacılar, birbiri ardına söz aldı

Dodurka’nın ardından kürsüye, Lozan Mübadilleri Vakfı Genel Sekreteri Sefer Güvenç geldi. Güvenç “Eğer savaşlar olmasaydı, mübadiller olmazdı. Bu sempozyumlar, toplumlar arası barış ve kültürlerin gelişmesinde en etkili çalışmalardır.” diyerek sempozyumun önemine dikkat çekti.

Güveç’in akabinde konuşan Balkan Araştırmaları Uygulama ve Araştırma Merkezi Müdürü Öğretim Görevlisi Nuran Koltuk ise “Bu tarz bilimsel çalışmalar ve mübadil müzeleri, bulunduğu şehre büyük katkı sağlar. Ben, bu sempozyumun hazırlanmasında emeği geçen herkese teşekkür ederim.” diye konuştu.

Basın toplantısında, Yıldız Teknik Üniversitesi Siyaset Bilimi ve Uluslararası İlişkiler Bölümü’nden Prof. Dr. Elçin Macar da bir konuşma yaptı. Macar “Çoğunluğun kökenlerinin mübadil veya göçmen olduğu bir bölgede, böyle bir toplantının düzenlenmesi ayrı bir önem taşıyor. Bu anlamda Tekirdağ Büyükşehir Belediyesi’ni ve paydaşlık yapan tüm kuruluşları gösterdikleri hassasiyetten dolayı kutluyor ve çalışmalarında başarılar diliyorum.” dedi.

Son olarak Büyükşehir Kent Konseyi Başkanı seçilen Mehmet Ali Işıkgör konuşma yaparak, açılması planlanan Mübadele Müzesi hakkında bilgiler verdi.